Η Αλλαγή - Ήρα Βλάχου

"Κάθε τέλος και μια καινούρια αρχή". Η αλλαγή είναι συνυφασμένη με την ίδια την έννοια της φύσης και της ζωής. Ωστόσο, σε αντίθεση με την "ασφάλεια" μιας επίπλαστης και βαλτώδους "σταθερότητας"-στασιμότητας από την οποία πασχίζουν να γραπωθούν οι περισσότεροι, η αλλαγή προξενεί άγχος, φόβο και απαιτεί τεράστιο ψυχικό σθένος και θυσίες. Αξίζει άραγε τον κόπο; Η Ήρα Βλάχου, με αυτό της το βιβλίο, βροντοφωνάζει ένα περίτρανο "ναι!"

Στην "Αλλαγή" πρωταγωνιστεί ένα μικρό κορίτσι, η Ευτυχία, η οποία, πασχίζοντας να ανακαλύψει τον εαυτό και την ταυτότητά της, αντιμετωπίζει την απογοήτευση της μη αποδοχής τόσο από το οικογενειακό της περιβάλλον όσο και από τον κοινωνικό περίγυρο. Με την ταμπέλα του "αγοροκόριτσου" να την ακολουθεί παντού, η Ευτυχία αδυνατεί να κατανοήσει γιατί η συμπεριφορά και τα "θέλω" της δεν συμπίπτουν με την αναμενόμενη και απαιτούμενη από αυτήν "κοριτσίστική" στερεοτυπική συμπεριφορά. Σε μεταπήδηση της αφήγησης στο μέλλον, η ενήλικη πλέον Ευτυχία θα πάρει τη σημαντικότερη ίσως απόφαση της ζωής της: να προχωρήσει σε εγχείρηση αλλαγής φύλου. Οι δυσκολίες και το ψυχοσυναισθηματικό υπόβαθρο αυτής της μετάβασης ξετυλίγονται με ιδιαίτερα διαφωτιστικό τρόπο στις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Το στοιχείο που με κέρδισε σε αυτό το μυθιστόρημα ήταν οι εσωτερικές συγκρούσεις, οι ψυχικές μεταπτώσεις και οι συναισθηματικές διακυμάνσεις των ηρώων, ιδιαίτερα δε της/του πρωταγωνίστριας/ή (Ευτυχία αρχικά και Αντώνης στη συνέχεια). Κι ενώ αφελώς περίμενα η πάλη για την αποδοχή του εαυτού της Ευτυχίας να καταλαγιάσει ύστερα από τη μεγάλη απόφασή της και την εγχείρηση, η συγγραφέας πολύ σωστά μου υπενθύμισε ότι και μετά την επέμβαση ο Αντώνης έχει τον δικό του ψυχικό γολγοθά να ανέβει. Και δεν είναι μόνο η Ευτυχία και ο Αντώνης. Όλοι οι ήρωες του μυθιστορήματος διαφαίνεται ότι αντιμετωπίζουν τους δικούς τους δαίμονες, ανεβαίνοντας τον δικό τους ξεχωριστό ανήφορο ο καθένας, γεγονός που καθιστά το έργο ρεαλιστικό και βγαλμένο από τη ζωή.

Η μεταπήδηση της αφήγησης ανά κεφάλαιο από το παιδικό παρελθόν της Ευτυχίας στο μέλλον του Αντώνη καθιστά το έργο ενδιαφέρον και με γρήγορη ροή. Επίσης η χρήση της τριτοπρόσωπης αφήγησης στα κεφάλαια της Ευτυχίας σε αντιδιαστολή με τη χρήση της πρωτοπρόσωπης αφήγησης στα κεφάλαια του Αντώνη θεωρώ ότι κρύβει έναν έντονο ψυχοσυναισθηματικό συμβολισμό. Ο Αντώνης εκτιμά και αποδέχεται το παρελθόν του ως γυναίκα μεν (άλλωστε ο εαυτός μας είναι το σύνολο των αναμνήσεών μας), αλλά από την άλλη έχει τελικά αποδεχτεί πλήρως την αλλαγή και την νέα του ταυτότητα: Η Ευτυχία δεν υπάρχει πια παρά μόνο στις αναμνήσεις του!  Πλέον είναι ο Αντώνης!

Κρατάω επίσης τις τρυφερές στιγμές πατέρα και κόρης, καθώς και το έντονο δέσιμο της Ευτυχίας με τον φίλο της τον Φώτη. Πρόκειται για μικρές αλλά σημαντικές και συγκινητικές οάσεις αποδοχής της Ευτυχίας από τους άλλους μέσα σε μια διαρκή έρημο επίκρισης. Είναι αυτές οι στάσεις και συμπεριφορές απέναντι στη διαφορετικότητα που αν υιοθετούνταν από όλους, ή έστω από περισσότερους, η πορεία των ανθρώπων ώστε να αποδεχτούν τον εαυτό τους θα ήταν σαφώς πιο εύκολη και ο κόσμος καλύτερος.

Η Ήρα Βλάχου με αυτό το βιβλίο τονίζει τη σημασία της αλλαγής, εσωτερικής και εξωτερικής, ώστε ο άνθρωπος να ανέβει σκαλοπάτια στην κλίμακα της ζωής και να ανακαλύψει τον ίδιο του τον εαυτό. Καθώς ολοκλήρωνα το ταξίδι μου στις σελίδες της "Αλλαγής" μια γνωστή ρήση του Φρίντριχ Νίτσε καρφώθηκε έντονα στο μυαλό μου: "Γίνε αυτός που είσαι!". Νομίζω πως αυτά τα λόγια συνοψίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το μετασχηματιστικό μήνυμα αυτό του βιβλίου.

"Όλοι μπορούμε να αλλάζουμε. Να αλλάζουμε απόψεις, συναισθήματα, να αλλάζουμε το σωστό με το λάθος και το λάθος με το σωστό. Μόνο οι αλλαγές μας εξελίσσουν, μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους, μας πηγαίνουν παραπέρα"...

"Η Αλλαγή", Ήρα Βλάχου, εκδ. 24γράμματα, 2020, σελ. 232