Στο χωριό - Μανώλης Κιλισμανής

Ένας ομοφυλόφιλος άντρας περνά τις καλοκαιρινές του διακοπές σε κάποιο παραθαλάσσιο χωριό. Εκεί θα γνωρίσει αναπάντεχα τον Αρίστο, έναν ντόπιο νεαρό, κατά πολύ μικρότερό του και επίσης ομοφυλόφιλο, με τη φλόγα της πρώτης γνωριμίας τους να παραμένει άσβεστη ακόμη και μετά το πέρας του καλοκαιριού, όταν πια ο μεγαλύτερος σε ηλικία άντρας επιστρέφει στην καθημερινότητά του στην Αθήνα. Μια πολύ όμορφη σχέση φαίνεται να αναπτύσσεται ανάμεσά τους. Όμως οι γονείς του Αρίστου δεν γνωρίζουν ακόμη τις σεξουαλικές του προτιμήσεις... Και, δυστυχώς για εκείνον, είναι βαθιά συντηρητικοί και αυστηροί...

Το μυθιστόρημα του Μανώλη Κιλισμανή ξεχωρίζει ήδη από τις πρώτες σελίδες του για την αθυρόστομη, παραστατική και μποέμ θέαση της πραγματικότητας από τον κεντρικό του ήρωα που, σε πρώτο πρόσωπο, αφηγείται την ιστορία. Πράγματι με κέντρισε ευχάριστα ο κυνισμός με τον οποίο περιγράφονται πρόσωπα και καταστάσεις (για παράδειγμα οι σεξουαλικές περιπτύξεις), με το λεξιλόγιο να είναι κυριολεκτικό και ωμό, και άρα ρεαλιστικό. Ο εναλλακτικός και κυνικός τρόπος ζωή του ήρωα καθώς και η αδυναμία του να έρθει κοντά με ουσιαστικό τρόπο με κάποιον σύντροφο (μέχρι να εμφανιστεί ο Αρίστος) δικαιολογούνται από κάποιο τραγικό βίωμα του παρελθόντος του που τον έχει αφήσει σακατεμένο.

Ίσως να ήταν αυτή η ειλικρινής αθυροστομία του ήρωα που με έκανε να βυθιστώ για τα καλά στην ιστορία και να τρέξω πολύ γρήγορα το πρώτο μισό της. Από το σημείο όμως που η σχέση με τον Αρίστο αρχίζει και αναπτύσσεται οι ρυθμοί μου έπεσαν. Κατά τη γνώμη μου ο συγγραφέας περιγράφει με υπερβολικά πολλές λεπτομέρειες τις πρώτες μέρες της συμβίωσής και της καθημερινότητάς τους, με αποτέλεσμα πολλά σημεία να μου φανούν επαναλήψιμα και να ζημιωθεί η ροή της εξέλιξης της ιστορίας.

Επίσης η σχέση με τον Αρίστο μοιάζει εντελώς ειδυλλιακή και άρα, σε κάποια σημεία, κάπως χάρτινη. Εκείνος είναι ο τέλειος σύντροφος χωρίς κανένα ψεγάδι ενώ οι λέξεις "καυγάς" ή "σύγκρουση" φαίνεται να είναι άγνωστες για το ζευγάρι. Πάντως ό,τι χάνεται σε ρεαλισμό από αυτήν την επιλογή κερδίζεται σε δέσιμο και συναισθήματα ανάμεσα στους ήρωες ενώ ίσως εξυπηρετείται και δικαιολογείται καλύτερα έτσι το εκρηκτικό φινάλε της ιστορίας.

Όταν ο συγγραφέας αποφασίσει να πηδήξει με fast forward σε κάποια κομβικά σημεία της σχέσης (περνώντας τις πρώτες μέρες και καταλήγοντας στις διακοπές των Χριστουγέννων και αργότερα στο Πάσχα) η ροή της αφήγησης ομαλοποιείται. Οι ρυθμοί μου αυξήθηκαν πάλι, όπως και το ενδιαφέρον μου, ενώ βρήκα πολύ ταιριαστό, δραματικό και εκρηκτικό το τέλος, με την αγωνία να κορυφώνεται.

"Στο χωριό" ήρθα πρόσωπο με πρόσωπο με τη ζωή ενός ομοφυλόφιλου στην πραγματική, ρεαλιστική της διάσταση. Γεύθηκα από πρώτο χέρι τη δυσκολία του να ανοιχθείς στο οικογενειακό σου περιβάλλον αποκαλύπτοντας τον πραγματικό σου εαυτό, ειδικά όταν πρόκειται για την συντηρητική κοινωνία ενός επαρχιακού χωριού. Τόσο η καταπίεση του εαυτού όσο και το συναίσθημα της απελευθέρωσης που συνεπάγεται η ανωνυμία μιας μεγαλούπολης, όπως η Αθήνα, αποτυπώνονται παραστατικά στο βιβλίο. Επίσης ανακάλυψα συχνές συνήθειες και συμπεριφορές των ηρώων που με έκαναν να αναρωτηθώ με ειλικρινή περιέργεια αν όντως συμβαίνουν αυτά τα πράγματα στην Αθήνα που γνωρίζω (ή τελικά δεν γνωρίζω) ή αν τελικά ανοίκουν στη σφαίρα της φαντασίας του συγγραφέα.

Ευχάριστη και ιδιαίτερη πινελιά αποτελούν οι τίτλοι κλασικών ξένων ροκ τραγουδιών από περασμένες δεκαετίες που ξεπετάγονται συχνά πυκνά μέσα στο κείμενο και που συνδέονται νοηματικά με το εκάστοτε σημείο της αφήγησης, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την μποέμ ατμόσφαιρα της ιστορίας.

"Στο χωριό" ξεχωρίζει έντονα η αθυρόστομη και ειλικρινής ιδιοσυγκρασία του πρωταγωνιστή. Μέσα -και σε αντίθεση- από τον έντονο κυνισμό του ήρωα, ο Μανώλης Κιλισμανής μας δίνει μια τρυφερή ιστορία αγάπης, επούλωσης των τραυμάτων του παρελθόντος αλλά και μια βροντερή έκκληση για απέκδυση των καταπιεσμών και για ελευθερία στην έκφραση και στις προτιμήσεις του καθενός, με ένα πολύ έντονο φινάλε. Κραυγή για δικαιοσύνη. Κραυγή για την ελευθερία του να είσαι αυτός που είσαι.

"Στο χωριό", Μανώλης Κιλισμανής, εκδ. 24γράμματα, σελ. 312, 2019