"Έπεσε η νύχτα στο Παλέρμο. Κλείστε τα μάτια. Ο δολοφόνος σηκώνει το χέρι. Ο μαφιόζος τα ανοίγει και βλέπει ποιος είναι ο δολοφόνος. Τα κλείνει. Μόλις χτυπήσω το χέρι μου, ανοίγετε όλοι τα μάτια και το παιχνίδι ξεκινά". Μπαμ! Αντί για το χέρι του αφηγητή, χτυπάει το κεφάλι ενός εκ των παικτών στο τραπέζι... Νεκρός."
Χριστούγεννα 1972. Κορυφή Ολύμπου, καταφύγιο Κολλίνι. Ο Ελληνοϊταλός μαφιόζος Διόνυσος Κολλίνι καλεί τους συγγενείς του για μια παρτίδα "Παλέρμο", του γνωστού αστυνομικού παιχνιδιού χαρτιών. Για κάποιον από αυτούς όμως αυτή η παρτίδα θα είναι η τελευταία... Στο καταφύγιο καταφθάνει η Άρτεμις Ζαφείρη, κόρη του διασημότερου Έλληνα ντεντέκτιβ, Αλέξανδρου Ζαφείρη, για να διαλευκάνει την υπόθεση.
Η οικογένεια Κολλίνι διακατέχεται από ένα ταραχώδες παρελθόν και κρύβει ένοχα μυστικά τα οποία ο συγγραφέας αποκαλύπτει με δεξιοτεχνία καθώς η υπόθεση προχωρά. Η πλοκή ξετυλίγεται με επιδέξιο τρόπο ενώ η αγωνία είναι το κυρίαρχο συναίσθημα που βίωσα σε όλο το βιβλίο.
Στοιχείο που συνάντησα για πρώτη φορά σε αστυνομικό μυθιστόρημα ήταν ο έντονος "λυρισμός" της αφήγησης, με τον συγγραφέα να χρησιμοποιεί συχνά στίχους για να φωτίσει τον ψυχισμό των ηρώων. Για να πω την αλήθεια αρχικά με ξένισε σαν ύφος αλλά στη συνέχεια με κέρδισε, καθώς προσέδωσε στην ιστορία μια πιο μυστηριακή ατμόσφαιρα και πιο έντονα συναισθήματα.
Άλλο ένα ιδιαίτερο στοιχείο είναι οι θεατρικοί του διάλογοι που συχνά υπερισχύουν της αφήγησης, τονίζοντας καλύτερα τις σχέσεις των ηρώων αλλά και τα συναισθήματα που τρέφει ο ένας για τον άλλον.
Ακόμη, βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέροντες τους παραλληλισμούς της οικογένειας Κολλίνι με το δωδεκάθεο. Σε κάθε Κολλίνι έχει δοθεί το όνομα ενός θεού του Ολύμπου (Διόνυσος, Άρης, Απόλλων, Αθηνά, Δήμητρα, Αφροδίτη, ακόμη και το σκυλί της οικογένειας ονομάζεται Έρμες) το οποίο μάλιστα αντικατοπτρίζει και στοιχεία της προσωπικότητάς του. Για παράδειγμα ο Άρης είναι ρωμαλέος, λιγομίλητος και οξύθυμος ενώ ο Απόλλωνας πιο πνευματώδης.
Η ντεντέκτιβ της υπόθεσης, Άρτεμις Ζαφείρη, αν και άπειρη είναι παρατηρητική, οξυδερκής και ευφυής. Ωστόσο υπήρχε ένα στοιχείο του χαρακτήρα της που δεν μου επέτρεψε να την θαυμάσω στον βαθμό που θα ήθελα: η πίστη της στην αστρολογία, η ενασχόλησή της με τα ζώδια και η χρήση τους ως μέσο για να διαμορφώσει το προφίλ των υπόπτων και να ερμηνεύσει τη συμπεριφορά τους. Μια επιστήμων (έχει σπουδάσει εγκληματολογία) με τέτοια οξυδέρκεια μου φαίνεται άτοπο (και καταστροφικό για την καριέρα της) να βγάζει συμπεράσματα βασιζόμενη σε θέσεις αστεριών και πλανητών.
Ξεπερνώντας την παραπάνω μου ένσταση, αυτό που μου έμεινε από το βιβλίο είναι μια διαρκής και αγωνιώδης προσπάθεια να ανακαλύψω τον δολοφόνο πίσω από κάθε γραμμή και κάθε υπονοούμενο. Δεν τα κατάφερα... Ούτε περίμενα αυτόν τον καταιγισμό ανατροπών και εκπλήξεων στο τέλος! Η δική μου αποτυχία ήταν επιτυχία για τον συγγραφέα, καθώς η ιστορία αφήνει μια επίγευση ικανοποίησης και ολοκλήρωσης όταν το μυστήριο λύνεται οριστικά.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι το βιβλίο είναι ιδιαίτερα προσεγμένο, περιλαμβάνοντας ένα σύντομο προφίλ των ηρώων στην αρχή καθώς και μια κάτοψη του καταφυγίου, ενώ ακόμη και η αρίθμηση των κεφαλαίων στα περιεχόμενα φαίνεται να έχει τη σημασία της. Δε θα μπορούσα βέβαια να μην αναφέρω και το εξαιρετικό εξώφυλλο, τόσο όσον αφορά τη σχεδίαση όσο και την αίσθηση παλιού χαρτιού που αφήνει στην αφή.
Το "Παλέρμο" διακρίνεται για το βασικό συστατικό που οφείλει να χαρακτηρίζει κάθε αστυνομικό μυθιστόρημα: το μυστήριο και την αγωνία. Ωστόσο δεν στέκεται μόνο εκεί. Κάνει βήματα υπέρβασης, εισάγοντας νέα και ενδιαφέροντα στοιχεία, όπως ο λυρισμός και οι θεατρικοί διάλογοι, διαμορφώνοντας την δική του ξεχωριστή ταυτότητα.
"Όλοι οι ύποπτοι ήταν παρόντες στον φόνο και όλοι θύματα του γεγονότος. Όχι όλοι. Κάποιος κρατούσε τον βαλέ καρδιά." Όμως ποιος; Εγώ δεν κατάφερα να τον βρω... Εσείς θα μπορέσετε;
"Παλέρμο", Σταυριανός Κιναλόπουλος, εκδ. Πηγή, 2019, σελ. 396
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου